Metody
Metodą fizjoterapeutyczną nazywamy określony sposób postępowania pozwalający na dokładne badanie pacjenta, a następnie poprowadzenie terapii mającej na celu zniwelowanie istniejących zaburzeń w układzie kostno-stawowym, mięśniowym nerwowym i innych strukturach ciała. Wybór koncepcji zależy od wieku pacjenta i rozpoznania. Do najbardziej znanych i uznanych na świecie koncepcji należą: metoda PNF (Proprioceptive Neuromuscular Facilitation), NDT Bobath dla dorosłych, NDT Bobath dla dzieci, różne koncepcje terapii manualnej, SI (Sensory Integration). Podstawowa wiedza o metodach przekazywana jest w ramach programu szkół wyższych, jednak nauczanie koncepcji w pełnym wymiarze, z rozszerzeniem o pracę z pacjentami , realizowane jest w czasie kursów i szkoleń podyplomowych prowadzonych przez instruktorów międzynarodowych organizacji kształcących fizjoterapeutów i lekarzy. Ukończenie takiego szkolenia zakończone jest egzaminem sprawdzającym kwalifikacje terapeuty i dającym uprawnienia do badania i prowadzenia samodzielnej terapii z pacjentami.
Głównym celem terapii opartej na założeniach PNF jest analiza głównego zaburzenia ruchowego w życiu codziennym pacjenta i poszukiwanie przyczyn zgłaszanego problemu na poziomie strukturalnym. Terapia planowana jest indywidualnie. W czasie terapii wykorzystywane są tzw. podstawowe zasady, do których zaliczamy opór manualny, stymulację wzrokową i słuchową, ściśle określone chwyty umożliwiające dawkowanie odpowiedniego oporu w wybranym kierunku, stymulację receptorów dotyku, ucisku, czucia głębokiego, docisk lub odciążenie powierzchni stawowych. Ważną zasadą jest stosowanie wzorców ruchowych – trójpłaszczyznowych ruchów łopatek, miednicy, odcinka szyjnego kręgosłupa i głowy, kończyn górnych i dolnych oraz tułowia, zbliżonych do naturalnych ruchów wykonywanych przez człowieka. Wykonywanie określonych wzorców ruchowych z oporem powoduje włączenie do pracy całych łańcuchów mięśniowych i umożliwia przeniesienie pobudzenia z mocniejszych odcinków ciała do słabszych mięśni. Taki rodzaj pośredniej stymulacji wykorzystuje się z powodzeniem u pacjentów z zaburzeniami ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego (udary, SM, urazy i stany zapalne rdzenia kręgowego, guzy, polineuropatie, SLA) , u których dochodzi do osłabienia określonych grup mięśniowych, zaniku mięśni i nieprawidłowej kontroli napięcia porażonych mięśni. Wzorce ruchowe znajdują zastosowanie także w ortopedii – u osób z wadami postawy, skoliozami, zespołami bólowymi głowy, kręgosłupa i stawów kończyn. Jednym z podstawowych założeń w pracy z osobami zgłaszającym dolegliwości bólowe jest stosowanie bezbolesnych ustawień ciała i wzorców ruchowych. W zależności od celu (nauczanie określonego ruchu, nauczanie przyjmowania odpowiedniego ustawienia ciała, nauczanie zmiany pozycji, nauczanie właściwego obciążania kończyn dolnych w czasie chodu, poprawa koordynacji ruchu, wzmocnienie siły mięśniowej, rozluźnienie nadmiernie napiętych lub bolesnych mięśni, zwiększenie zakresu ruchu w stawach) w terapii wykorzystywane są różne techniki i różnorodne pozycje ciała (pozycja leżąca, siedząca, stojąca, klęki i inne) . Koncepcja PNF jest wykorzystywana u osób zgłaszających występowanie zaburzeń w czasie chodu. Dokładna analiza chodu i wiedza o podstawowym schorzeniu pozwala na odpowiednie przygotowanie pacjenta do każdej fazy chodu. Metoda PNF jest przydatna także dla osób z dysfunkcjami układu oddechowego, z zaburzeniami funkcji mięśni mimicznych, z zaburzeniami przełykania i artykulacji. Koncepcja wykorzystywana jest w terapii dorosłych i dzieci.
Wszyscy fizjoterapeuci pracujący w Centrum Rehabilitacji MIRMED posiadają dyplomy ukończenia kursów klinicznych lub międzynarodowych koncepcji PNF, zakończonych egzaminem w języku polskim lub angielskim. Tytuł Międzynarodowego Terapeuty PNF posiada zaledwie kilkanaście osób w Polsce.
W kontekście pracy z dorosłym - koncepcja rehabilitacji dla pacjentów po przebytym udarze mózgu (zator, zakrzep, wylew) lub innych urazach czaszkowo – mózgowych (dorośli z neurogennymi zaburzeniami ruchu o charakterze zapalnym, zwyrodnieniowym lub urazowym). Przez dziesięciolecia rozwijana i pogłębiana, obecnie stosowana z dużym powodzeniem w klinikach neurologicznych na całym świecie. Jest koncepcją, która nie określa sztywnych ram terapii i jest podatna na ciągłe polepszanie i modyfikowanie oddziaływań tak, aby osiągać zadawalający dla pacjenta efekt. Podczas pracy z pacjentem z zaburzeniami Ośrodkowego Układu Nerwowego terapeuta stara się rozwiązać problemy i zaburzenia funkcji, ruchu i napięcia mięśniowego. W metodzie kładzie się szczególny nacisk na normalizację napięcia mięśni poprzez obniżanie napięcia wzmożonego i podwyższanie obniżonego, co jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich technik postępowania, naukę (torowanie) prawidłowych wzorców ruchowych i wygaszanie nieprawidłowych reakcji oraz wykorzystywanie i utrwalanie zdobytych umiejętności ruchowych w codziennych czynnościach. Zwraca się również uwagę na zaburzenia o charakterze poznawczym (percepcja, sensoryka), zaburzenia mowy, problemy z połykaniem. Metoda kładzie duży nacisk na współpracę terapeuty z rodziną, która jest dokładnie informowana, w jaki sposób należy prowadzić pielęgnację i opiekę nad chorym. Te cenne zalecenia dotyczą sposobów przemieszczania i układania pacjenta w łóżku, jego pielęgnacji: kąpania, karmienia, mycia zębów itd. Ten sposób postępowania zabezpiecza pacjenta przed powstawaniem i utrwalaniem patologii z którymi w późniejszym okresie trudno walczyć. Terapeuci koncepcji Bobath poprzez prawidłową i szczegółową analizę zaburzeń funkcji u pacjenta potrafią zaplanować, przeprowadzić, skontrolować i dopasować terapię do jego potrzeb dzięki czemu pacjent poznaje swoje ciało i uczy się nim posługiwać w sposób celowy. Terapeuci pracujący w Centrum Rehabilitacji Funkcjonalnej posiadają tytuł Miedzynardowego Terapeuty metody NDT-Bobath, Jest on przyznany przez IBITA (International Bobath Instruktors Training Associational) – międzynarodową organizację, której celem jest szkolenie obecnych i przyszłych instruktorów oraz ustanawianie wytycznych dotyczących nauczania koncepcji Bobath na całym świecie.
Neuromobilizacja tkanki nerwowej jest zupełnie nowym spojrzeniem na leczenie schorzeń narządu ruchu. Fundamentalne dla tej metody pojęcie NEUROMECHANIKI stanowi logiczne wytłumaczenie dla wielu mechanizmów i objawów patologicznych. Wzbogaca rozumienie niektórych już stosowanych skutecznych sposobów terapii. Techniki manualne skierowane są bezpośrednio na tkankę nerwową.
Znajduje zastosowanie najczęściej w ostrych stanach bólowych i zapalnych, spowodowanych obrzękiem, krwiakiem, chorobą krążka międzykręgowego (rwa kulszowa); podrażnieniem mięśni (ich przeciążenie) i więzadeł; bólem napięciowym w obrębie jamy brzusznej, zwłóknieniem i utratą elastyczności tkanki łącznej i nerwowej (np.: blizny pooperacyjne ...). Wyżej wymienione stany mogą doprowadzić do podrażnienia zwojów i dróg nerwowych. W praktyce objawia się to bólem, przeczulicą bądź nadmiernym napięciem tkanek często odległych i nie związanych z miejscem podrażnienia.
Główną ideą metody leczenia poprzez neuromobilizacje jest diagnostyka układu nerwowego także wegetatywnego. Terapia polega na zlokalizowaniu i mobilizacji miejsca w obrębie którego doszło do patologicznych napięć w i wokół struktur nerwowych.
Istotna jest precyzja ruchu i czucie, natomiast siła i dobre warunki fizyczne terapeuty odgrywają drugorzędną rolę. Metoda jest zazwyczaj dobrze tolerowana przez pacjentów daje głębokie odprężenie napiętych tkanek, a tym samym szybko zmniejsza dolegliwości bólowe. Często pozwala na niemal natychmiastową poprawę funkcji, zlikwidowanie bolesności oraz na szybszą regenerację podrażnionych tkanek. Stosowana przez osoby z odpowiednimi kwalifikacjami praktycznie pozbawiona jest przeciwwskazań do jej stosowania i nie obciąża zbytnio chorego.
Terapeuci pracujący w Centrum Rehabilitacji Funkcjonalnej zdobyli umiejętności pracy ta metodą, podczas dwuletniego cyklu szkoleń zakończonego egzaminem praktycznym, potwierdzonym dyplomem.
Terapia Cyriax jest jedną z metod wchodzących w skład Medycyny Ortopedycznej. Skupia się na dokładnej diagnostyce zaburzonej struktury opartej o znajomość „wzorców bólowych” charakterystycznych dla danego uszkodzenia. Pracując tą metodą szukamy również „Nierozerwalnych nieprawdopodobieństw”, czyli dowodów na to, że zaburzenie nie leży w danej strukturze.
Cyriax opiera się na badaniu funkcjonalnym, w którym testuje zaburzone ruchy a diagnostykę palpacyjną pozostawia jako uzupełniającą drogę do odnajdywania zaburzenia. Terapia ta dzieli zaburzenia na pochodzące z części nie kurczliwych, czyli struktury „inert” (kości, więzadła, dyski, łąkotki) oraz kurczliwych tzw. „kontraktil”(ścięgna i mięśnie).
Do badania struktur „inert” używa się testów pasywnych, czyli rozciągnięcia przez terapeutę stawu do maksymalnego zakresu ruchu. W przypadku struktur „kontaktil” używa się oporu zewnętrznego w danej pozycji bez inicjacji ruchu w stawie.
Cyriax nie stawia ogólnikowych nic nieznaczących diagnoz jak np.: zespól bolesnego barku (PHS), „korzonki”. Rozpoznanie jest dokładne np.: uszkodzenie ścięgna mięśnia podgrzebieniowego na przyczepie albo przepuklina pierścieniowa tylno-centralna z uciskiem na worek opony twardej.
Do postawienia szczegółowych diagnoz w tej metodzie nie potrzebujemy wykonywać drogich i często szkodliwych badań dodatkowych (RTG, Tomografia Komputerowa, USG, Rezonans Magnetyczny).
W procesie leczenia wykorzystujemy techniki które zostały sprawdzone podczas wieloletniej praktyki klinicznej dr Cyriaxa, jego uczniów i wielu terapeutów pracujących tą metodą na całym świecie.
Pierwszy kurs tej koncepcji został zorganizowany w Polsce w 2002 roku. Od tego czasu cieszy się ogromnym powodzeniem. Trzyletnie szkolenie zawiera siedem części i zakończone jest egzaminem zarówno teoretycznym jak i praktycznym. Jest zgodne z wytycznymi IFOMT(Unternational Federation of Orthopaedic Manipulative Physical Therapists). Przekazywana fizjoterapeutom wiedza jest zgodna z medycyną oparta dowodami naukowymi(EBM Evidence Based Medicine).Koncepcja jest dynamiczna ponieważ zespół międzynarodowych instruktorów spotyka się regularnie by udoskonalać i uzupełniać przekazywaną wiedzę.
Typowe dla terapii manualnej jest zajmowanie się zaburzeniami ruchomości stawowej. Terapeuci manualni wychodzą z założenia, że w stawach muszą występować małe dodatkowe ruchy między partnerami stawowymi, by był możliwy prawidłowy ruch kątowy. Te dodatkowe ruchy są nazywane grą stawową.
Często brak ruchomości w jednej części ciała prowadzi do zaburzeń w innych częściach. Przykładowo ograniczenie ruchomości w obszarze stawów głowy(połączenie głowy z pierwszymi kręgami szyjnymi) skutkuje nie tylko mniejszym skrętem szyi ale niejednokrotnie może być przyczyną bólów i zawrotów głowy.
Natomiast zmniejszona ruchomość biodra może przeciążyć kręgosłup lędźwiowy.
Terapia manualna jest stosowana również przy bólu. Może on pochodzić ze stawów przy stanach zapalnych czy po urazach, z układu nerwowego gdy ból promieniuje od kręgosłupa oraz z mięśni po naderwaniu czy naciągnięciu lub przeciążeniu.
Przy pierwszym spotkaniu terapeuta poświęca czas na wywiad i badanie pacjenta, żeby odnaleźć rzeczywiste miejsce i strukturę z której pochodzą dolegliwości. Jest to bardzo ważne, gdyż od wyniku badanie zależy jakie techniki zostaną zastosowane i w konsekwencji efekt leczenia. Już na pierwszej wizycie zostaje przeprowadzona terapia próbna i jeśli dolegliwości zmniejszają się terapeuta kontynuuje leczenie. Jeśli pacjent nie odczuwa poprawy terapeuta powraca do badania, by sprawdzić wcześniej postawioną przez siebie diagnozę.
Dr Paul Dennison (amerykański pedagog) opracował proste ruchy, które aktywizują połączenia nerwowe w całym ciele i mają na celu zintegrowanie pracy mózgu. Jego zdaniem, wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania. Ruchy, które uczą myśleć - to oparta na podstawach neurofizjologii metoda wspomagania nauczania i korygowania dysfunkcji rozwojowych.
Jak wiadomo z teorii sportu, dobrze zorganizowana gimnastyka oddziaływuje też na umysł, nie tylko na ciało. Stara zasada w zdrowym ciele zdrowy duch sprawdza się w naukowym wydaniu psychogimnastyki na podstawie wiedzy neurofizjologicznej. Dzięki ćwiczeniom Paula Dennisona, wszystkie części mózgu włączają się i mogą ze sobą współpracować. Stara prawda, że sensowna gimnastyka wspomaga rozwój psychofizyczny dziecka znajduje swoje potwierdzenie w naukowo potwierdzonych efektach stosowania kinezjologii edukacyjnej.
Efekty ich regularnego stosowania to m.in.:
• poprawa koordynacji wzrokowo- ruchowej,
• poprawa oddychania,
• poprawa umiejętności wysławiania się, czytania i rozumienia, liczenia,
• poprawa koncentracji na wykonywanych zadaniach,
• zapamiętywania cyfr, słuchania, formowania myśli, pisania.
• pomoc w przezwyciężaniu trudności związanych z dysleksją, dysgrafią i dysortografią, literowanie, ortografia, twórcze pisanie,
• zwiększanie zdolności manualnych,
• uaktywnianie lewej półkuli mózgu, odpowiedzialnej za umiejętności,
• synchronizacja współpracy obu półkul mózgowych.
• Ponadto usuwają zmęczenie, energetyzują, odprężają i relaksują. Pomagają w łagodzeniu stresów.
Geoff Maitland zmarł w 2010 roku. Pozostawił po sobie jednak swój algorytm postępowania w pracy z pacjentem, który my,terapeuci szkoły terapii manualnej jego imienia, wykorzystujemy w pracy. Pracując z chorym, słuchamy go. Wywiad jest bardzo ważną częścią terapii. Maitland to przede wszystkim metoda bezpieczna dla pacjenta. Po każdej wykonanej technice terapeuta sprawdza, poprzez testy aktywne lub bierne, czy nastąpiła poprawa.
Dzięki istnieniu stowarzyszenia nauczycieli metody Maitland, IMTA, koncepcje Maitlanda są cały czas rozwijane i aktualizowane.
W XXI wieku, kiedy rola badań obrazowych we współczesnej medycynie jest tak ogromna, zdarza się że pracownicy służby zdrowia nie słuchają tego co mówi pacjent, tylko patrzą na wyniki badań. Dla terapeuty szkoły terapii manualnej Maitland, to odczucia pacjenta, a nie to co widzimy na zdjęciu rentgenowskim jest najważniejsze.
Mój nieżyjący już nauczyciel Pan Profesor Andrzej Seyfried, na każdym z wykładów grzmiał na cały głos. „Nie leczcie zdjęć rentgenowskich, tylko człowieka, który je przynosi”. Terapeuta Metody Maitland robi właśnie to.
Aktualnie osteopatia jest holistyczną koncepcją pracy z ciałem człowieka, gdzie osteopata dzięki bardzo szerokiej wiedzy ogólnomedycznej i specyficznym umiejętnościom manualnym skupia się przede wszystkim na diagnozie klinicznej. Przywróceniu zdrowia, rozumiane jako stan równowagi organizmu, odbywa się poprzez zwalczanie dysfunkcji stawowych i tkankowych przy użyciu łagodnych i bezpiecznych zabiegów manualnych. Celem jest odnalezienie i leczenie ograniczeń ruchomości w całym ciele człowieka, a głównym obszarem pracy jest system nerwowo-mięśniowo-szkieletowy. W obrębie holistycznej koncepcji, opartej głównie na całościowymi i indywidualnym spojrzeniu na człowieka, znajdują się specjalistyczne techniki z obszaru terapii manualnej, a także terapii wisceralnej (trzewnej) oraz terapii czaszkowej.
Odpowiednio dobrane badanie kliniczne i palpacja w celu wnikliwego zrozumienia patologii stawów, mięśni, powięzi, nerwów i naczyń pozwala również na pracę w obszarze narządów wewnętrznych wraz z ich specyficznym układem więzadłowym i powięziowym. Techniki czaszkowe stosuje się w celu przywrócenia właściwej elastyczności wybranych struktur czaszkowych, aby poprawić cyrkulację płynu mózgowego oraz stymulować układ neurowegetatywny i hormonalny. Terapia polega na specyficznych sekwencjach delikatnych i miękkich technik, które ukierunkowane są pośrednio lub bezpośrednio na problem pacjenta.
Tak szeroki wachlarz narzędzi leczniczych umożliwia pracę nie tylko w obszarze narządu ruchu ale pozwala również to na skuteczną pomoc w takich schorzeniach jak funkcjonalne zaburzenia w obszarze jamy brzusznej i klatki piersiowej, zapalenia zatok, neuralgia nerwu trójdzielnego, dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego, zawroty głowy, różnego pochodzenia zaburzenia równowagi i bóle głowy.
Jednakże dla wielu osób trudno jest zrozumieć dlaczego dziecko nie potrafi rzucić celnie piłką, ma trudności z opanowaniem nauki pisania i czytania, niezdarnie wspina się po schodach, woli bawić się samo, a nie z rówieśnikami, ma trudności z czynnościami samoobsługowymi, które dla innych dzieci w jego wieku są łatwe i naturalne. Trudno to wszystko przeanalizować, w pełni zrozumieć, w jaki sposób niezliczona ilość bodźców, która dociera do naszego umysłu pozwala na wykonywanie złożonych i perfekcyjnie skoordynowanych w każdej sekundzie i minucie czynności – umiejętności, które będą nam towarzyszyć przez lata.
Ze złą integracją mamy do czynienia wtedy, gdy mózg z jakiś powodów nie potrafi właściwie organizować wrażeń. Chodzi tu o zaburzenia w przetwarzaniu i interpretacji bodźców, dokonujące się wewnątrz układu nerwowego.
Integracja sensoryczna nie zastępuje edukacji – raczej sprawia, że uczenie staje się łatwiejsze. Aktywności poprawiające integrację między układami zmysłów, czynności samoobsługowe, inne formy ćwiczeń i terapii poprawiają koordynację ruchową, kształtują równowagę, angażują zarówno duże mięśnie naszego ciała, jak i drobne mięśnie dłoni umożliwiając wykonanie precyzyjnych ruchów. Można powiedzieć, że esencją integracji zmysłowej jest konstruktywna zabawa.
Terapia integracji sensorycznej pomaga zmniejszyć występujące deficyty, zwłaszcza jeśli są to zaburzenia równowagi, przetwarzania bodźców dotykowych, przedsionkowych, czy trudności w planowaniu ruchu (praksji). Jeśli stopień nasilenia nieprawidłowości dotyczących rozwoju motoryki precyzyjnej oraz motoryki dużej jest niewielki, postępy w terapii pojawiają się szybko i są od razu zauważalne dla otoczenia. Terapia ma postać naukowej zabawy. Terapeuta wie, po co w danej chwili bawi się z dzieckiem. Uczy system nerwowy właściwej reakcji na bodźce płynące z otoczenia. Nie jest to nauka konkretnych umiejętności tylko praca polegająca na poprawie procesów, które leżą u podstaw danej funkcji.
Koncepcja integracji sensorycznej oparta jest na:
- założeniach teoretycznych opartych na aktualnej wiedzy popartej badaniami z dziedziny neurobiologii
- wystandaryzowanych testach SI i obserwacji klinicznej stosowanych u dzieci w wieku szkolnym,
- zastosowaniu zmodyfikowanego wzoru obserwacji klinicznych u dzieci w wieku przedszkolnym
Terapia to nie tylko zestaw ćwiczeń. Wymaga całościowego postrzegania dziecka, umiejętności uzasadnienia wyboru poszczególnych aktywności, wytłumaczenia zasad postępowania rodzicom, nauczycielom, lekarzom, wszystkim specjalistom opiekującym się dzieckiem.
Bardzo ważne jest, aby całościowo postrzegać dziecko, uwzględniać jego cechy indywidualne, dobierać aktywności tak, aby mogło uzyskać jak najlepszą odpowiedź adaptacyjną.
Powyższe wiadomości przedstawione są w oparciu o książkę pani Violet F. Maas „Integracja Sensoryczna a neuronauka – od narodzin do starości”
PNF
NDT Bobath
Neuromobilizacja
Terapia Manualna Cyriax
Terapia manualna szkoła niemiecka
Metoda Dr Paula Dennisona
Maitland
Osteopatia
SI
NOWA METODA
PNF
Metoda PNF (Proprioceptive Neuromuscular Faciliatation) jest znaną i uznaną na świecie koncepcją stosowaną w terapii pacjentów z zaburzeniami w obrębie układu kostno-stawowego, mięśniowego i nerwowego. Metoda powstała w latach 40-tych ubiegłego w wieku w Stanach Zjednoczonych, jako wynik poszukiwania skutecznych działań fizjoterapeutycznych u pacjentów chorych na polio. Do Europy metoda zawitała w latach 70, a pierwsze szkolenie w Polsce odbyło się w 1997 roku. Od tego czasu obserwuje się dynamiczny rozwój koncepcji, zarówno w zakresie oceny i tworzenia programów terapeutycznych w ortopedii, neurologii, pediatrii i w fizjoterapii urazów sportowych, jak i sposobie kształcenia instruktorów metody i fizjoterapeutów. Koncepcja, jako jedna z nielicznych, nawiązuje do standardów badania, leczenia i oceny wyników terapii proponowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), zalecającą prowadzenie terapii nie tylko na poziomie strukturalnym (mięśnie, stawy, układ nerwowy, odbiór i przetwarzanie bodźców wzrokowych i czuciowych), ale uwzględnienie w terapii zaburzonych aktywności pacjenta w życiu codziennym (problemy z chodem, zmianami pozycji, zależność od innych osób w czynnościach codziennych, chęć powrotu do pracy lub do szkoły). Nad jakością standardów postępowania u pacjentów z różnymi schorzeniami oraz jakością kształcenia fizjoterapeutów czuwa International PNF Association – międzynarodowa organizacja zrzeszająca instruktorów i terapeutów z różnych krajów. Wzrastająca ilość szkoleń prowadzonych na świecie oraz duże zainteresowanie ze strony pacjentów powodują, że metoda PNF staje się coraz bardziej popularna.Głównym celem terapii opartej na założeniach PNF jest analiza głównego zaburzenia ruchowego w życiu codziennym pacjenta i poszukiwanie przyczyn zgłaszanego problemu na poziomie strukturalnym. Terapia planowana jest indywidualnie. W czasie terapii wykorzystywane są tzw. podstawowe zasady, do których zaliczamy opór manualny, stymulację wzrokową i słuchową, ściśle określone chwyty umożliwiające dawkowanie odpowiedniego oporu w wybranym kierunku, stymulację receptorów dotyku, ucisku, czucia głębokiego, docisk lub odciążenie powierzchni stawowych. Ważną zasadą jest stosowanie wzorców ruchowych – trójpłaszczyznowych ruchów łopatek, miednicy, odcinka szyjnego kręgosłupa i głowy, kończyn górnych i dolnych oraz tułowia, zbliżonych do naturalnych ruchów wykonywanych przez człowieka. Wykonywanie określonych wzorców ruchowych z oporem powoduje włączenie do pracy całych łańcuchów mięśniowych i umożliwia przeniesienie pobudzenia z mocniejszych odcinków ciała do słabszych mięśni. Taki rodzaj pośredniej stymulacji wykorzystuje się z powodzeniem u pacjentów z zaburzeniami ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego (udary, SM, urazy i stany zapalne rdzenia kręgowego, guzy, polineuropatie, SLA) , u których dochodzi do osłabienia określonych grup mięśniowych, zaniku mięśni i nieprawidłowej kontroli napięcia porażonych mięśni. Wzorce ruchowe znajdują zastosowanie także w ortopedii – u osób z wadami postawy, skoliozami, zespołami bólowymi głowy, kręgosłupa i stawów kończyn. Jednym z podstawowych założeń w pracy z osobami zgłaszającym dolegliwości bólowe jest stosowanie bezbolesnych ustawień ciała i wzorców ruchowych. W zależności od celu (nauczanie określonego ruchu, nauczanie przyjmowania odpowiedniego ustawienia ciała, nauczanie zmiany pozycji, nauczanie właściwego obciążania kończyn dolnych w czasie chodu, poprawa koordynacji ruchu, wzmocnienie siły mięśniowej, rozluźnienie nadmiernie napiętych lub bolesnych mięśni, zwiększenie zakresu ruchu w stawach) w terapii wykorzystywane są różne techniki i różnorodne pozycje ciała (pozycja leżąca, siedząca, stojąca, klęki i inne) . Koncepcja PNF jest wykorzystywana u osób zgłaszających występowanie zaburzeń w czasie chodu. Dokładna analiza chodu i wiedza o podstawowym schorzeniu pozwala na odpowiednie przygotowanie pacjenta do każdej fazy chodu. Metoda PNF jest przydatna także dla osób z dysfunkcjami układu oddechowego, z zaburzeniami funkcji mięśni mimicznych, z zaburzeniami przełykania i artykulacji. Koncepcja wykorzystywana jest w terapii dorosłych i dzieci.
Wszyscy fizjoterapeuci pracujący w Centrum Rehabilitacji MIRMED posiadają dyplomy ukończenia kursów klinicznych lub międzynarodowych koncepcji PNF, zakończonych egzaminem w języku polskim lub angielskim. Tytuł Międzynarodowego Terapeuty PNF posiada zaledwie kilkanaście osób w Polsce.
NDT Bobath
Metoda terapeutyczna zapoczątkowana w latach czterdziestych przez Bertę i Karela Bobath, oparta na znajomości rozwoju neurofizjologicznego człowieka. Pierwotne, zalecana w przypadku rehabilitacji dzieci z porażeniem mózgowym, aktualnie stosowana na całym świecie, zarówno dla dzieci jak i dorosłych.W kontekście pracy z dorosłym - koncepcja rehabilitacji dla pacjentów po przebytym udarze mózgu (zator, zakrzep, wylew) lub innych urazach czaszkowo – mózgowych (dorośli z neurogennymi zaburzeniami ruchu o charakterze zapalnym, zwyrodnieniowym lub urazowym). Przez dziesięciolecia rozwijana i pogłębiana, obecnie stosowana z dużym powodzeniem w klinikach neurologicznych na całym świecie. Jest koncepcją, która nie określa sztywnych ram terapii i jest podatna na ciągłe polepszanie i modyfikowanie oddziaływań tak, aby osiągać zadawalający dla pacjenta efekt. Podczas pracy z pacjentem z zaburzeniami Ośrodkowego Układu Nerwowego terapeuta stara się rozwiązać problemy i zaburzenia funkcji, ruchu i napięcia mięśniowego. W metodzie kładzie się szczególny nacisk na normalizację napięcia mięśni poprzez obniżanie napięcia wzmożonego i podwyższanie obniżonego, co jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich technik postępowania, naukę (torowanie) prawidłowych wzorców ruchowych i wygaszanie nieprawidłowych reakcji oraz wykorzystywanie i utrwalanie zdobytych umiejętności ruchowych w codziennych czynnościach. Zwraca się również uwagę na zaburzenia o charakterze poznawczym (percepcja, sensoryka), zaburzenia mowy, problemy z połykaniem. Metoda kładzie duży nacisk na współpracę terapeuty z rodziną, która jest dokładnie informowana, w jaki sposób należy prowadzić pielęgnację i opiekę nad chorym. Te cenne zalecenia dotyczą sposobów przemieszczania i układania pacjenta w łóżku, jego pielęgnacji: kąpania, karmienia, mycia zębów itd. Ten sposób postępowania zabezpiecza pacjenta przed powstawaniem i utrwalaniem patologii z którymi w późniejszym okresie trudno walczyć. Terapeuci koncepcji Bobath poprzez prawidłową i szczegółową analizę zaburzeń funkcji u pacjenta potrafią zaplanować, przeprowadzić, skontrolować i dopasować terapię do jego potrzeb dzięki czemu pacjent poznaje swoje ciało i uczy się nim posługiwać w sposób celowy. Terapeuci pracujący w Centrum Rehabilitacji Funkcjonalnej posiadają tytuł Miedzynardowego Terapeuty metody NDT-Bobath, Jest on przyznany przez IBITA (International Bobath Instruktors Training Associational) – międzynarodową organizację, której celem jest szkolenie obecnych i przyszłych instruktorów oraz ustanawianie wytycznych dotyczących nauczania koncepcji Bobath na całym świecie.
Neuromobilizacja
Neuromobilizacja tkanki nerwowej jest zupełnie nowym spojrzeniem na leczenie schorzeń narządu ruchu. Fundamentalne dla tej metody pojęcie NEUROMECHANIKI stanowi logiczne wytłumaczenie dla wielu mechanizmów i objawów patologicznych. Wzbogaca rozumienie niektórych już stosowanych skutecznych sposobów terapii. Techniki manualne skierowane są bezpośrednio na tkankę nerwową.Neuromobilizacja tkanki nerwowej jest zupełnie nowym spojrzeniem na leczenie schorzeń narządu ruchu. Fundamentalne dla tej metody pojęcie NEUROMECHANIKI stanowi logiczne wytłumaczenie dla wielu mechanizmów i objawów patologicznych. Wzbogaca rozumienie niektórych już stosowanych skutecznych sposobów terapii. Techniki manualne skierowane są bezpośrednio na tkankę nerwową.
Znajduje zastosowanie najczęściej w ostrych stanach bólowych i zapalnych, spowodowanych obrzękiem, krwiakiem, chorobą krążka międzykręgowego (rwa kulszowa); podrażnieniem mięśni (ich przeciążenie) i więzadeł; bólem napięciowym w obrębie jamy brzusznej, zwłóknieniem i utratą elastyczności tkanki łącznej i nerwowej (np.: blizny pooperacyjne ...). Wyżej wymienione stany mogą doprowadzić do podrażnienia zwojów i dróg nerwowych. W praktyce objawia się to bólem, przeczulicą bądź nadmiernym napięciem tkanek często odległych i nie związanych z miejscem podrażnienia.
Główną ideą metody leczenia poprzez neuromobilizacje jest diagnostyka układu nerwowego także wegetatywnego. Terapia polega na zlokalizowaniu i mobilizacji miejsca w obrębie którego doszło do patologicznych napięć w i wokół struktur nerwowych.
Istotna jest precyzja ruchu i czucie, natomiast siła i dobre warunki fizyczne terapeuty odgrywają drugorzędną rolę. Metoda jest zazwyczaj dobrze tolerowana przez pacjentów daje głębokie odprężenie napiętych tkanek, a tym samym szybko zmniejsza dolegliwości bólowe. Często pozwala na niemal natychmiastową poprawę funkcji, zlikwidowanie bolesności oraz na szybszą regenerację podrażnionych tkanek. Stosowana przez osoby z odpowiednimi kwalifikacjami praktycznie pozbawiona jest przeciwwskazań do jej stosowania i nie obciąża zbytnio chorego.
Terapeuci pracujący w Centrum Rehabilitacji Funkcjonalnej zdobyli umiejętności pracy ta metodą, podczas dwuletniego cyklu szkoleń zakończonego egzaminem praktycznym, potwierdzonym dyplomem.
Terapia Manualna Cyriax
Terapia Cyriax jest jedną z metod wchodzących w skład Medycyny Ortopedycznej. Skupia się na dokładnej diagnostyce zaburzonej struktury opartej o znajomość „wzorców bólowych” charakterystycznych dla danego uszkodzenia. Pracując tą metodą szukamy również „Nierozerwalnych nieprawdopodobieństw”, czyli dowodów na to, że zaburzenie nie leży w danej strukturze.Terapia Cyriax jest jedną z metod wchodzących w skład Medycyny Ortopedycznej. Skupia się na dokładnej diagnostyce zaburzonej struktury opartej o znajomość „wzorców bólowych” charakterystycznych dla danego uszkodzenia. Pracując tą metodą szukamy również „Nierozerwalnych nieprawdopodobieństw”, czyli dowodów na to, że zaburzenie nie leży w danej strukturze.
Cyriax opiera się na badaniu funkcjonalnym, w którym testuje zaburzone ruchy a diagnostykę palpacyjną pozostawia jako uzupełniającą drogę do odnajdywania zaburzenia. Terapia ta dzieli zaburzenia na pochodzące z części nie kurczliwych, czyli struktury „inert” (kości, więzadła, dyski, łąkotki) oraz kurczliwych tzw. „kontraktil”(ścięgna i mięśnie).
Do badania struktur „inert” używa się testów pasywnych, czyli rozciągnięcia przez terapeutę stawu do maksymalnego zakresu ruchu. W przypadku struktur „kontaktil” używa się oporu zewnętrznego w danej pozycji bez inicjacji ruchu w stawie.
Cyriax nie stawia ogólnikowych nic nieznaczących diagnoz jak np.: zespól bolesnego barku (PHS), „korzonki”. Rozpoznanie jest dokładne np.: uszkodzenie ścięgna mięśnia podgrzebieniowego na przyczepie albo przepuklina pierścieniowa tylno-centralna z uciskiem na worek opony twardej.
Do postawienia szczegółowych diagnoz w tej metodzie nie potrzebujemy wykonywać drogich i często szkodliwych badań dodatkowych (RTG, Tomografia Komputerowa, USG, Rezonans Magnetyczny).
W procesie leczenia wykorzystujemy techniki które zostały sprawdzone podczas wieloletniej praktyki klinicznej dr Cyriaxa, jego uczniów i wielu terapeutów pracujących tą metodą na całym świecie.
Terapia manualna szkoła niemiecka
Terapia manualna szkoła niemiecka jest to jedna z form terapii narządu ruchu człowieka tzn. stawów i mięśni oraz obwodowego układu nerwowego.Pierwszy kurs tej koncepcji został zorganizowany w Polsce w 2002 roku. Od tego czasu cieszy się ogromnym powodzeniem. Trzyletnie szkolenie zawiera siedem części i zakończone jest egzaminem zarówno teoretycznym jak i praktycznym. Jest zgodne z wytycznymi IFOMT(Unternational Federation of Orthopaedic Manipulative Physical Therapists). Przekazywana fizjoterapeutom wiedza jest zgodna z medycyną oparta dowodami naukowymi(EBM Evidence Based Medicine).Koncepcja jest dynamiczna ponieważ zespół międzynarodowych instruktorów spotyka się regularnie by udoskonalać i uzupełniać przekazywaną wiedzę.
Typowe dla terapii manualnej jest zajmowanie się zaburzeniami ruchomości stawowej. Terapeuci manualni wychodzą z założenia, że w stawach muszą występować małe dodatkowe ruchy między partnerami stawowymi, by był możliwy prawidłowy ruch kątowy. Te dodatkowe ruchy są nazywane grą stawową.
Często brak ruchomości w jednej części ciała prowadzi do zaburzeń w innych częściach. Przykładowo ograniczenie ruchomości w obszarze stawów głowy(połączenie głowy z pierwszymi kręgami szyjnymi) skutkuje nie tylko mniejszym skrętem szyi ale niejednokrotnie może być przyczyną bólów i zawrotów głowy.
Natomiast zmniejszona ruchomość biodra może przeciążyć kręgosłup lędźwiowy.
Terapia manualna jest stosowana również przy bólu. Może on pochodzić ze stawów przy stanach zapalnych czy po urazach, z układu nerwowego gdy ból promieniuje od kręgosłupa oraz z mięśni po naderwaniu czy naciągnięciu lub przeciążeniu.
Przy pierwszym spotkaniu terapeuta poświęca czas na wywiad i badanie pacjenta, żeby odnaleźć rzeczywiste miejsce i strukturę z której pochodzą dolegliwości. Jest to bardzo ważne, gdyż od wyniku badanie zależy jakie techniki zostaną zastosowane i w konsekwencji efekt leczenia. Już na pierwszej wizycie zostaje przeprowadzona terapia próbna i jeśli dolegliwości zmniejszają się terapeuta kontynuuje leczenie. Jeśli pacjent nie odczuwa poprawy terapeuta powraca do badania, by sprawdzić wcześniej postawioną przez siebie diagnozę.
Metoda Dr Paula Dennisona
Ciało gra integralną rolę w całej naszej aktywności intelektualnej, poczynając od niemowlęctwa, aż do późnej starości. Poprzez zmysły naszego ciała, dostarczamy do mózgu bodźce z otoczenia potrzebne do zrozumienia otaczającej nas rzeczywistości, a poprzez to możemy tworzyć nowe możliwości. Ruch znacznie zwiększa nasze możliwości poznawcze.Dr Paul Dennison (amerykański pedagog) opracował proste ruchy, które aktywizują połączenia nerwowe w całym ciele i mają na celu zintegrowanie pracy mózgu. Jego zdaniem, wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania. Ruchy, które uczą myśleć - to oparta na podstawach neurofizjologii metoda wspomagania nauczania i korygowania dysfunkcji rozwojowych.
Jak wiadomo z teorii sportu, dobrze zorganizowana gimnastyka oddziaływuje też na umysł, nie tylko na ciało. Stara zasada w zdrowym ciele zdrowy duch sprawdza się w naukowym wydaniu psychogimnastyki na podstawie wiedzy neurofizjologicznej. Dzięki ćwiczeniom Paula Dennisona, wszystkie części mózgu włączają się i mogą ze sobą współpracować. Stara prawda, że sensowna gimnastyka wspomaga rozwój psychofizyczny dziecka znajduje swoje potwierdzenie w naukowo potwierdzonych efektach stosowania kinezjologii edukacyjnej.
Efekty ich regularnego stosowania to m.in.:
• poprawa koordynacji wzrokowo- ruchowej,
• poprawa oddychania,
• poprawa umiejętności wysławiania się, czytania i rozumienia, liczenia,
• poprawa koncentracji na wykonywanych zadaniach,
• zapamiętywania cyfr, słuchania, formowania myśli, pisania.
• pomoc w przezwyciężaniu trudności związanych z dysleksją, dysgrafią i dysortografią, literowanie, ortografia, twórcze pisanie,
• zwiększanie zdolności manualnych,
• uaktywnianie lewej półkuli mózgu, odpowiedzialnej za umiejętności,
• synchronizacja współpracy obu półkul mózgowych.
• Ponadto usuwają zmęczenie, energetyzują, odprężają i relaksują. Pomagają w łagodzeniu stresów.
Maitland
Szkoła terapii manualnej Maitland wywodzi się z Australii. To właśnie w kraju kangurów i psów dingo Geoff Maitland, opracował sposób badania i terapii pacjentów z zaburzeniami układu ruchu. Maitland był w trakcie drugiej wojny światowej pilotem RAF'u. Piloci podobnie jak saperzy mylą się tylko raz. Badając pacjentów, po każdej wykonanej technice sprawdzał efekty swoich mobilizacji. W ten sposób wiedział czy proces leczenia idzie w dobrym kierunku.Geoff Maitland zmarł w 2010 roku. Pozostawił po sobie jednak swój algorytm postępowania w pracy z pacjentem, który my,terapeuci szkoły terapii manualnej jego imienia, wykorzystujemy w pracy. Pracując z chorym, słuchamy go. Wywiad jest bardzo ważną częścią terapii. Maitland to przede wszystkim metoda bezpieczna dla pacjenta. Po każdej wykonanej technice terapeuta sprawdza, poprzez testy aktywne lub bierne, czy nastąpiła poprawa.
Dzięki istnieniu stowarzyszenia nauczycieli metody Maitland, IMTA, koncepcje Maitlanda są cały czas rozwijane i aktualizowane.
W XXI wieku, kiedy rola badań obrazowych we współczesnej medycynie jest tak ogromna, zdarza się że pracownicy służby zdrowia nie słuchają tego co mówi pacjent, tylko patrzą na wyniki badań. Dla terapeuty szkoły terapii manualnej Maitland, to odczucia pacjenta, a nie to co widzimy na zdjęciu rentgenowskim jest najważniejsze.
Mój nieżyjący już nauczyciel Pan Profesor Andrzej Seyfried, na każdym z wykładów grzmiał na cały głos. „Nie leczcie zdjęć rentgenowskich, tylko człowieka, który je przynosi”. Terapeuta Metody Maitland robi właśnie to.
Osteopatia
Medycyna osteopatyczna (osteopatia) istnieje w systemie opieki zdrowotnej od 125 lat. Twórcą metody był lekarz Andrew Tylor Still (1828-1917), który podczas praktyki lekarskiej oraz wieloletnich badań doszedł do wniosku iż dziedziny najważniejsze w leczeniu człowieka to anatomia, fizjologia oraz sam człowiek. Swoją koncepcje pracy oparł na założeniu iż większość chorób bierze się z nieprawidłowości krążenia płynów w ustroju w wyniku ucisku przez kości i tkanki. Leczeniem natomiast jest poszukiwanie i usuwanie strukturalnych nieprawidłowości, przeciążeń i zaburzeń poszczególnych struktur organizmu, co w konsekwencji ułatwi mu odnalezień naturalnych dróg walki z chorobą.Aktualnie osteopatia jest holistyczną koncepcją pracy z ciałem człowieka, gdzie osteopata dzięki bardzo szerokiej wiedzy ogólnomedycznej i specyficznym umiejętnościom manualnym skupia się przede wszystkim na diagnozie klinicznej. Przywróceniu zdrowia, rozumiane jako stan równowagi organizmu, odbywa się poprzez zwalczanie dysfunkcji stawowych i tkankowych przy użyciu łagodnych i bezpiecznych zabiegów manualnych. Celem jest odnalezienie i leczenie ograniczeń ruchomości w całym ciele człowieka, a głównym obszarem pracy jest system nerwowo-mięśniowo-szkieletowy. W obrębie holistycznej koncepcji, opartej głównie na całościowymi i indywidualnym spojrzeniu na człowieka, znajdują się specjalistyczne techniki z obszaru terapii manualnej, a także terapii wisceralnej (trzewnej) oraz terapii czaszkowej.
Odpowiednio dobrane badanie kliniczne i palpacja w celu wnikliwego zrozumienia patologii stawów, mięśni, powięzi, nerwów i naczyń pozwala również na pracę w obszarze narządów wewnętrznych wraz z ich specyficznym układem więzadłowym i powięziowym. Techniki czaszkowe stosuje się w celu przywrócenia właściwej elastyczności wybranych struktur czaszkowych, aby poprawić cyrkulację płynu mózgowego oraz stymulować układ neurowegetatywny i hormonalny. Terapia polega na specyficznych sekwencjach delikatnych i miękkich technik, które ukierunkowane są pośrednio lub bezpośrednio na problem pacjenta.
Tak szeroki wachlarz narzędzi leczniczych umożliwia pracę nie tylko w obszarze narządu ruchu ale pozwala również to na skuteczną pomoc w takich schorzeniach jak funkcjonalne zaburzenia w obszarze jamy brzusznej i klatki piersiowej, zapalenia zatok, neuralgia nerwu trójdzielnego, dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego, zawroty głowy, różnego pochodzenia zaburzenia równowagi i bóle głowy.
SI
Co to jest integracja sensoryczna? Termin ten można wytłumaczyć na wiele sposobów. Każdego dnia jesteśmy bombardowani różnego rodzaju bodźcami zmysłowymi z wielu źródeł jednocześnie. Kiedy czytasz książkę wykorzystujesz swój zmysł wzroku, aby odczytać słowa. Jeśli siedzisz Twój narząd przedsionkowy pomaga w utrzymaniu równowagi i prawidłowej pozycji na krześle. Jeśli dobiegają z sąsiedztwa jakieś odgłosy, nieprzyjemny zapach, twoje zmysły słuchu i węchu „usuwają” te sensoryczne zakłócenia abyś mógł się skoncentrować podczas czytania. Jeśli zaczynasz odczuwać głód, Twoje ciało „podpowiada”, żeby przesunąć jeszcze trochę porę posiłku, abyś mógł dokończyć czytany fragment książki. Jeśli właśnie trzymasz książkę w ręku Twoje zmysły dotyku, czucia głębokiego (propriocepcja) oraz kinestetyczny współpracują ze sobą i sprawiają, że właściwie odczuwasz jej ciężar, kształt, fakturę. Wróćmy na chwilę do zmysłu wzroku umożliwiającego czytanie: mózg otrzymuje informację wzrokową z oczu. Rejestruje ją, przetwarza, nadaje znaczenie widzianym słowom i obrazom. Stopniowo pojedyncze słowa i zdania układają się w całość, już wiem jaką informację niosą, co oznaczają. A więc co to jest integracja sensoryczna – jest to funkcja centralnego systemu nerwowego polegająca na organizowaniu informacji sensorycznych płynących ze środowiska i od innych ludzi w taki sposób, aby regulować zachowanie i wykonywanie zadań.Jednakże dla wielu osób trudno jest zrozumieć dlaczego dziecko nie potrafi rzucić celnie piłką, ma trudności z opanowaniem nauki pisania i czytania, niezdarnie wspina się po schodach, woli bawić się samo, a nie z rówieśnikami, ma trudności z czynnościami samoobsługowymi, które dla innych dzieci w jego wieku są łatwe i naturalne. Trudno to wszystko przeanalizować, w pełni zrozumieć, w jaki sposób niezliczona ilość bodźców, która dociera do naszego umysłu pozwala na wykonywanie złożonych i perfekcyjnie skoordynowanych w każdej sekundzie i minucie czynności – umiejętności, które będą nam towarzyszyć przez lata.
Ze złą integracją mamy do czynienia wtedy, gdy mózg z jakiś powodów nie potrafi właściwie organizować wrażeń. Chodzi tu o zaburzenia w przetwarzaniu i interpretacji bodźców, dokonujące się wewnątrz układu nerwowego.
Integracja sensoryczna nie zastępuje edukacji – raczej sprawia, że uczenie staje się łatwiejsze. Aktywności poprawiające integrację między układami zmysłów, czynności samoobsługowe, inne formy ćwiczeń i terapii poprawiają koordynację ruchową, kształtują równowagę, angażują zarówno duże mięśnie naszego ciała, jak i drobne mięśnie dłoni umożliwiając wykonanie precyzyjnych ruchów. Można powiedzieć, że esencją integracji zmysłowej jest konstruktywna zabawa.
Terapia integracji sensorycznej pomaga zmniejszyć występujące deficyty, zwłaszcza jeśli są to zaburzenia równowagi, przetwarzania bodźców dotykowych, przedsionkowych, czy trudności w planowaniu ruchu (praksji). Jeśli stopień nasilenia nieprawidłowości dotyczących rozwoju motoryki precyzyjnej oraz motoryki dużej jest niewielki, postępy w terapii pojawiają się szybko i są od razu zauważalne dla otoczenia. Terapia ma postać naukowej zabawy. Terapeuta wie, po co w danej chwili bawi się z dzieckiem. Uczy system nerwowy właściwej reakcji na bodźce płynące z otoczenia. Nie jest to nauka konkretnych umiejętności tylko praca polegająca na poprawie procesów, które leżą u podstaw danej funkcji.
Koncepcja integracji sensorycznej oparta jest na:
- założeniach teoretycznych opartych na aktualnej wiedzy popartej badaniami z dziedziny neurobiologii
- wystandaryzowanych testach SI i obserwacji klinicznej stosowanych u dzieci w wieku szkolnym,
- zastosowaniu zmodyfikowanego wzoru obserwacji klinicznych u dzieci w wieku przedszkolnym
Terapia to nie tylko zestaw ćwiczeń. Wymaga całościowego postrzegania dziecka, umiejętności uzasadnienia wyboru poszczególnych aktywności, wytłumaczenia zasad postępowania rodzicom, nauczycielom, lekarzom, wszystkim specjalistom opiekującym się dzieckiem.
Bardzo ważne jest, aby całościowo postrzegać dziecko, uwzględniać jego cechy indywidualne, dobierać aktywności tak, aby mogło uzyskać jak najlepszą odpowiedź adaptacyjną.
Powyższe wiadomości przedstawione są w oparciu o książkę pani Violet F. Maas „Integracja Sensoryczna a neuronauka – od narodzin do starości”